Ceder: "Waar de Kamer en het kabinet het vanaf het begin over eens waren, is dat er van Nederlandse kant veel fout is gegaan. Nederland is tekortgeschoten in het tonen van daadkracht, in het tonen van barmhartigheid, in het oppikken van signalen en uiteindelijk in het nemen van verantwoordelijkheid voor mensen voor wie we wel verantwoordelijkheid dragen. Dat, terwijl er voor de mensen om wie het gaat veel op het spel stond: hun vrijheid, hun veiligheid, hun leven. Het is terecht dat de betrokken bewindspersonen zelf ook erkennen dat Nederland fouten heeft gemaakt en dat zij daarin allemaal hun eigen verantwoordelijkheid hebben.

Voor de zomer al hamerde de Kamer meerdere keren op het ondernemen van actie voor het in veiligheid brengen van mensen die in Afghanistan voor ons land werkten; de Nederlandse overheid heeft een grote verantwoordelijkheid in hun richting, omdat zij de werkgever van deze mensen is.

De urgentie die de Kamer wel voelde, blijkt door de verantwoordelijke bewindspersonen heel lang – té lang – niet voldoende te zijn gevoeld. Aangenomen Kamer-moties, bijvoorbeeld over het zo snel mogelijk evacueren van tolken en later ook van niet-tolken en zelfs het opstellen van een evacuatieplan, zijn onvoldoende uitgevoerd.

Uit opgevraagde documenten blijkt dat het kabinet al in januari inlichtingen kreeg dat Afghanistan onvermijdelijk in handen van de Taliban zou vallen; de vraag was alleen wanneer. Die informatie is niet met de betrokken woordvoerders in de Tweede Kamer gedeeld. Dat op zichzelf is al verwijtbaar. Maar dat de urgentie die de Tweede Kamer zónder die informatie wél voelde, door het kabinet mét die informatie minder werd gevoeld, is in mijn ogen kwalijk.

Uit alles blijkt dat er vanuit het Nederlandse kabinet onvoldoende coördinatie is geweest om te zorgen voor een – binnen de ingewikkelde omstandigheden – zo goed mogelijke operatie ten behoeve van de veiligheid van mensenlevens. Dat handelen is, zoals de bewindspersonen zelf ook zeggen, niet goed geweest en wat ons betreft ook afkeurenswaardig", stelt Ceder.

Minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken) heeft donderdag spijt betuigd voor het feit dat de recente evacuatie van Nederlanders en anderen uit Afghanistan niet goed is verlopen. Dat zei ze in een debat in de Tweede Kamer. "We hebben inschattingsfouten gemaakt. Natuurlijk spijt mij dat." Volgens Kaag was de snelle machtsovername door de Taliban niet verwacht. Verder bleek het Afghaanse leger veel zwakker, is de hoofdstad Kabul veel sneller gevallen en is te lang gedacht dat commerciële vluchten zouden kunnen doorgaan. Ten slotte was de afhankelijkheid van de Amerikanen te groot.

De Kamer is zeer kritisch over het optreden van het kabinet in aanloop naar en tijdens de evacuatie. Er is volgens partijen onder meer veel te veel tijd verspild bij het terughalen van de tolken die Nederlandse militairen in Afghanistan hebben geholpen en gevaar lopen onder het Taliban-regime. Er zijn uiteindelijk honderden Nederlanders achtergebleven in Afghanistan. Volgens Kaag is er niet "totaal gefaald" bij de evacuatie, maar ze betreurt dat het kabinet er niet in is geslaagd om iedereen te evacueren.

Lees hier de volledige verklaring van Don Ceder.